Tản mạn ” Đắt ra quế, ế ra củi”

Có một câu nói của cha ông ta ngày xưa ” đắt ra quế ế ra củi ” đôi khi rảnh ngồi tám chuyện thời sự thấy cũng thấm thía!!!

      Làng Châu Sơn ta cách đây độ hơn chục năm cũng đã rất tự hào về mặt hàng trái cây na và con nai! Cũng có lúc người ta tự phong cho mình Châu Sơn đây là làng na làng nai!!!

     Do thổ nhưỡng phù hợp với cây na nên đây là trái cây gần như là độc quyền trong tỉnh Daclac này. Đất chỗ nào trồng cà phê người ta cũng xen cây na giữa ngã tư!!! Và xem đây là cây thu nhập chính lúc cà phê còn nhỏ, cây thu nhập lúc mùa cà phê chưa tới vụ!

Cây kiếm tiền ăn trong gia đình không phải bán cà phê!!! Và cây na phát triển rầm rộ, không có chỗ nào mà người ta không trồng na… Các dịch vụ thu mua cũng phát triển theo cấp đại lý, có xe đóng gói đi các tỉnh… con buôn đón mua các ngã đường rầm rộ có khi giành giật nhau mua gác giá!! Thật là sướng không có na mà bán, ai cũng nói không trồng cây gì sướng bằng trồng na!

     Tương tự con nai cũng vậy, trước đây con nai nuôi đầu tiên trong Châu Sơn có lẽ là nhà ông cố cụ Uy, lúc đó con nai còn lạ lẫm với mọi người, sau này đến ông Liễu ông Hậu bắt đầu nuôi lúc đó cả làng còn ít nai, giá nhung lại cao ngất ngưỡng nên nhà ai có được vài con nai là được xếp vào loại khá có ăn có để! Con cái ra cửa nhà cha mẹ cho con nai con làm vốn là cũng có ” cửa ” lắm rồi!

Người ta đua nhau làm chuồng gây giống trồng cỏ voi… đi ấm nước nào cũng sôi nổi bàn luận giống nai trong làng được xếp hạng của ai là kỷ lục, giá nhung ngày càng lên thêm,  con cái học hành chỉ một hai cặp nhung là thoải mái! Ngày hội Cắt nhung hồi xưa phải nhờ cả xóm, cắt xong rượu huyết ăn nhậu tưng bừng, ngày nay xóm nào cũng có dịch vụ ” hội cắt nhung ” cứ cắt một con ba trăm là xong sòng phẳng khỏi phải nhờ vả ơn nghĩa gì !!!

     Vì con nai cũng thuộc loại ăn tạp dễ nuôi nên nhà nhà nuôi nai người người nuôi nai!!

      Thế rồi cũng ” một chiều xuân như thế ” giá tiêu đột ngột lên hai trăm!! Cả nước cuồn cuộn dậy sóng thao thức về cây tiêu! Chẳng còn ai nhớ đến cây na nữa, máy cưa hoạt động hết công suất! cây na mày xéo đi để nhường ngã tư cho anh tiêu… vì anh tiêu nhẹ công, nhẹ phân, thu nhập khủng, chỉ cần trúng một vài năm thôi tiền tỷ dễ ợt!!!

      Và anh nai cũng chung số phận! do nhà nào cũng nai đàn hết chuồng nuôi, vả lại đất đai thu hẹp không có chỗ trồng cỏ, nai đẻ thêm không nuôi nổi cung đã lớn hơn cầu!! giá nhung cũng không được cao như trước người ta bắt đầu rao bán nai con các loại! Trước đây giá một con nai đực lấy nhung giá trung bình khoảng 40 triệu, nai mẹ khoảng 25 tr nai con khoảng từ 6 – 12 tr. So giá bây giờ xuống khoảng hơn một nửa hoặc 1/3 . Có những thời điểm người ta bán nhung người mua chỉ cần lấy đầu nai còn thịt để lại chủ cho mọi người xẻ ăn!!!

       Chẳng hiểu có phải Bác Trung Quốc hay phá bỉnh hay không mà các loại nông sản Việt Nam lúc thì giá trên trời lúc giá dưới đất. Tốt nhất là ta nên nghỉ chơi cắt liên lạc với bác ấy cho an toàn!!! 

   Còn có rất nhiều những sản phẩm hàng hóa, những cây trồng bị đội giá lên sau đó xuống giá không ai mua làm điêu đứng nông dân Việt Nam… 

    Châu Sơn đáng lẽ gắn bó với cái làng na làng nai nhưng nay cây na có khả năng mất gốc và con nai đang trên đà bán tháo, thật tiếc liệu rồi câu nói của  cha ông ” đắt ra quế, ế ra củi” còn ứng nghiệm đến bao giờ…

               GA NAM HỒNG