Ai chưa biết về cha Giuse Trần Đình Long, tưởng nên đọc bài viết này để phần nào giải mã về ẩn số của ngài vậy.
Nói về cha Long, thật tình, lâu nay tôi vốn dị ứng về ngài, nay gặp ngài, vẫn không mấy thiện cảm về ngài, xem ra, tôi khó có thể ưa ngài được rồi. Tôi dị ứng ngài, vì chuyện lùm xùm thuyết giảng ở GX Chí Hoà, không biết sao mà nhà dòng Thánh Thể phải để cha đi nghĩ mát ở Mỹ 2014. Sang đó, cha cũng vẫn tiếp tục giảng phòng cho giáo dân người Việt ở Mỹ, và được giáo dân mê đắm như điếu đổ. Đến nỗi bề trên dòng Thánh Thể phải ra thông báo: cấm cha Long giảng phòng. Người ta nói: cha có vấn đề kinh tài máy nghe, băng đĩa và tiền cúng…trong việc giảng phòng cho riêng mình!?
Ngay khi nghe nói, trong hai xe hành hương, có một xe chỉ hành hương cha Long rồi trở về, đã khiến cho tôi lấy làm khó chịu đề tự hỏi: Tại sao lại có chuyện cuồng tín mê muội đến thế? Cha Diệp với cái chết tuẫn đạo linh thánh như thế, tại sao không đi, mà lại đi cha Long chỉ khua môi múa mỏ ở ba tấc lưỡi, mà say đắm và ngưỡng mộ như thế là tại làm sao??! Rồi cha lại còn bày chiêu trò sờ nắn phù phép nữa chứ!
Có người bảo tôi: không biết đừng có nói bậy. Cha Long chữa bệnh linh thiêng lắm đó! Các bệnh nan y: ung thư, ung bướu, goute, tim mạch, tiểu đường…đều chữa lành. Hiện nay, một số lượng lớn người khắp mọi miền đất nước đang đổ xô về cha Long để nhờ cha chữa bệnh đấy!
Dù có bức bối cách mấy, tôi cũng đành phải nín khe, vì người ta đi những mấy lần rồi thì chắc là phải hiểu biết về cha Long một cách rõ hơn. Còn tôi, chỉ là nghe dư luận đồn đãi mà thôi. Với tôi, đức tin cần phải có lộ trình trải nghiệm: mắt thấy, tai nghe và phải sàng lọc qua suy tưởng…chứ không thể dễ dãi, hồ đồ để nói tin là tin được. Chúng ta đang sống trong một thế giới lọc lừa dối trá, thay trắng đổi đen đầy dẫy trong xã hội. Vì thế mà việc tôi dè dự là rất xác đáng phải không các bạn.
Có một điều quan trọng mà không ai có thể phủ nhận được là, sau khi Toà TGM làm việc với nhà dòng Thánh thể, thì cha Long đã chính thức được Đức Tổng Giám Mục Sài Gòn Bùi Văn Đọc bài sai cha về sinh hoạt tại Giáo điểm Tin mừng, thuộc GX Phú Xuân, Huyện Nhà Bè để làm trụ sở Lòng Chúa Thương Xót. Chính điều này đã làm tôi chột dạ, bởi những điều đồn đoán nào đó, dù là có thật đi chẳng nữa, thì bây giờ cũng đã được chính ĐTGM giải mã rồi, chúng ta cũng không nên nghi ngờ về điều xác thực này nữa.
Về việc cha bị tai tiếng kinh tài trong việc giảng phòng? Ngay trước thánh lễ: cha cứ lập đi lập lại mãi chuyện bỏ tiền ống để chi phí tiền điện nước, tiền bóng đèn, tiền xây dựng cơ sở…khiến tôi nghĩ, ông cha này kỳ nèo tiền bạc giáo dân sao kỹ quá thế! Điều tai tiếng này quả không oan một chút nào. Nhưng sau đó, lên mạng đọc về sinh hoạt từ thiện của cha mới thấy: mỗi tuần cha đi thăm người nghèo và tặng quà không dưới 500 triệu, thì dẫu có kinh tài, có bòn mót tiền bạc của giáo dân mà đưa cho người nghèo thì cũng quá tốt rồi. Mà nghe đâu, lúc nào cha cũng chân đi đôi dép rẻ tiền lẹp xẹp… ăn chẳng kịp ăn, ngủ chẳng kịp ngủ…thì lấy tiền riêng mà làm gì đây chứ!!??
CHA LONG CÓ DÙNG CHIÊU TRÒ TRONG GIẢNG PHÒNG KHÔNG?
Có quá đi chứ! Chính Chúa Giêsu cũng đã dùng chiêu trò tâm lý với đám đông, khi làm phép lạ cho người mù được thấy, người què được đi, người chết sống lại…mà lại dặn dò đám đông rất kỹ là, đừng có nói cho ai biết nghe chưa. Nói thế thì bất quá, bảo hãy cứ nói cho mọi người biết việc ta làm đi! Nhưng mà nói thế thì chả ai thèm đi nói lại đâu, mà phải nói ngược lại mới hiệu quả. Tâm lý con người ta, cái gì úp úp mở mở mới kích thích sự tò mò.
Ngoài những chiêu trò gây sòng hát tập thể: Nhìn vào mặt nhau đi…Kẻ thù ta đâu có phải là người…Đêm chưa qua mà trời chưa vội sáng…Đời tôi cô đơn nên yêu ai cũng không yêu…Bốn phương trời ta về đây chung vui…để thêm phần gia vị cho bài giảng bớt đi sự căng thẳng; chính những bài hát này làm cho bầu khí rộn ràng lên và những bài nhạc tình lãng mạn được chêm vào cho bầu khí nhẹ nhàng và thi vị hơn. Phải nói, vốn nhạc đời nhạc sến cùa cha rất phong phú, đụng đâu đáp ứng đến đó. Cha còn dùng những câu khẩu hiệu slogan hô hoán làm kích động người nghe, và làm cho người nghe cảm thấy như mình được dự phần vào bài giảng.
Nhưng chiêu trò hay nhất của cha là, giữa mỗi phần bài giảng, cha thường mời một vài nhân chứng lên để nói những cảm nhận của mình về lòng thương xót Chúa, như Chúa đã nâng đỡ, đã che chở, đã mở mắt cho mình về sự đạo đức để mình được thánh thiện hơn. Và chính Chúa đã tác động để chữa lành những căn bệnh nan y: u gan, u khối óc, u phổi, tiểu đường, goute…mà đi hết bệnh viện này bệnh viện nọ, bác sĩ đều bó tay…Và nay đến với lòng thương xót Chúa đã được Chúa chữa lành một cách kỳ diệu, mà đến y khoa tân tiến hiện đại cũng đều ngạc nhiên. Và cả khối u tâm hồn mười mấy năm không đi lễ…cũng được Chúa chữa lành. Chính những chia sẻ này đã làm cho những bài giảng của cha trở nên có chứng cớ về lòng thương xót Chúa. Những chứng cớ này cũng gây sự chú ý đến cộng đoàn, vì người thật việc thật, nên ai cũng thích nghe và cảm thấy hứng thú. Mỗi người hy vọng rằng, rồi đến lượt chính mình cũng sẽ được Chúa mở mắt và chữa lành bệnh như thế!
Những người lên chia sẻ đều được cha tặng một máy có 500 bài giảng về lòng Chúa thương xót.
Trong nhóm Ban Mê, có bạn Thái cũng được mời lên làm cò mồi chia sẻ…Tôi nghĩ, có lẽ anh này và cha đã có sự sắp xếp kịch bản, giống như nhà nước khi mời một nhân vật nào lên phỏng vấn đài truyền hình, sẽ phải theo sự chỉ dẫn của kịch bản có sẵn…Nghĩ thế, nên sau buổi lễ tôi đến gặp anh để kiểm tra điều mình suy nghĩ có đúng không? Nhưng quả là tôi hơi bị hụt hững, bởi sự dự đoán của mình là trật lất. Anh Thái bảo, chả có cuộc điện thoại nào gặp gỡ trước, và cũng chẳng có một kịch bản nào được sắp đạt trước, chỉ trước thánh lễ, ai muốn chia sẻ thì thường là lên ngồi hàng ghế trên để tiện việc đi lại.
Với tôi, cái chiêu trò cha đặt tay lên đầu từng người để chúc phúc mới là gây ấn tượng sâu sắc; bởi cái cách này, khiến cho người ta cảm thấy như mình đang lãnh nhận được một phù phép thần bí nào đó. Ngay động thái, cả đám đông di chuyển từng cm để được cha đặt tay lên đầu chúc phúc, nó tạo cho người lãnh nhận cảm thấy cái đặt tay thánh thiêng, tưởng Thánh Gioan tẩy giả làm phép rửa lại một lần nữa.
Với sự hiểu biết của tôi về cha Giuse, tôi gọi ngài là một con người máy – Một con Robot tràn đầy năng lượng với:
– Một sức mạnh phi thường để làm việc với cường độ rất cao: lịch giảng phòng, dâng lễ, đi thăm hỏi người nghèo và làm từ thiện…dày đặc, nhưng thấy con người cha lúc nào cũng hoạt bát khoẻ khắn. Chỉ nội việc cha đứng gần như suốt ngày để đặt tay lên từng người giáo dân mà chúc phúc cho họ, cũng đã thấy mỏi mệt lắm rồi.
– Một bộ óc siêu phàm được lập trình phong phú đa năng, đa chiều kích. Đọc xong bài phúc âm, ngôn từ ào ào như thác đổ, để cha thao thao bất tuyệt. Dường như cha chẳng cần phải soạn dàn bài, mà nói đến đâu ngôn từ tuôn ra đến đó.
– Một tâm hồn nhạy cảm, giàu cảm xúc: để cùng vui cùng cười, cùng buồn, cùng chia sẻ nỗi niềm với cộng đoàn trong các câu chuyện đời dâu bể của những chứng nhân lên chia sẻ…Nói đến đâu, phụ hoạ vào vài câu nhạc rất đúng hoàn cảnh, khiến cho tâm thế người nghe đọng lại nhiều cảm xúc…
– Một tâm linh hướng thượng: Cha luôn đề cao lòng thương xót Chúa là đỉnh điểm của các bài giảng phòng của cha. Cha luôn trích lời của ĐTC Phanxicô, Thánh Phao Lô, Thánh kinh…để minh hoạ cho vấn đề thêm rõ. Nhìn chung là cha luôn lấy lẽ đạo Công giáo làm trục chính để mọi câu chuyện xoay quanh đó.
– Một hoạt náo viên cuốn hút và biết kích động người nghe: So với bài giảng của ĐC Khảm, thì giọng của cha Long không có hồn bằng, không mềm mại, không gây cảm xúc bằng. Nhưng đổi lại cha có sự hoạt náo, sự cường ngôn của cha gây bão táp mưa sa, khiến cho người nghe bị cuốn hút, bị mê mẫn và lạc vào mê hòn trận của cha…
Người ta nói: khi còn ở GX Chí Hoà, có lần cha Long thuyết giảng, một đám đông khổng lồ đã vây quanh khuôn viên GX và kể cả đứng lấn sân ra lề đường để được nghe cha thuyết giảng với con số kỷ lục khoảng hơn 20 ngàn người….Tôi cho rằng, đây là một con số vô tiền khoáng hậu, chưa ai có thể thu hút được như thế.
Nếu ĐC Khảm với giọng nói truyền cảm, đi thẳng vào tâm hồn, thì cha Long là quả bộc phá, đánh gục lý trí nghi ngờ, gieo sự hiếu kỳ tò mò nơi người nghe… Bài giảng của ĐC Khảm cao đạo, thuần giáo lý thánh kinh, thì cha Long qua bài phúc âm lại quãng diễn cái đời thường thực tế hơn, cùng sống, cùng hoà mình vào với đám đông, nên sức thu hút của cha là lớn hơn là đièu dễ hiểu. Con người ta vốn thích những điều thực tế quanh cuộc sống hơn là những điều cao đạo viễn vông khó hiểu. Chính Chúa Giêsu ngày xưa ngài rao giảng rất đời thường nên thu hút được đám đông nghe ngài giàng.
Nếu được hỏi: bây giờ tôi có tin vào những việc làm của cha Long không? Tôi nghĩ, tin hay không, lúc này không quá quan trọng nữa rồi. Nếu hỏi câu này với một Lm, tôi e rằng các ngài cũng chẳng dám nói tin hay không. Vì việc làm của cha Long mang tính tự phát hơn là được Đấng bản quyền chỉ định. Việc này chỉ có Chúa mới biết được đúng hay sai mà thôi. Chẳng lẽ cha Long đã đổ bao công sức và tâm huyết để làm cho danh Cha cả sáng, nước Cha trị đến mà lại trái ý Chúa được sao??
Nhưng xét thấy, việc làm của cha Long đã đem lại nhiều lợi ích cho người giáo dân, cũng như tạo được niềm tin cho rất nhiều người, kể cả người ngoại giáo: Phật giáo, Đạo ông bà, người vô thân…tin vào lòng Chúa thương xót. Ngoài ra, nhờ lòng tin đó, đã chữa lành nhiều chứng bệnh nan y cho rất nhiều người, mà chính cha Long đã nhiều lần khẳng định là, chính Chúa đã chữa lành cho anh chị em, chứ không phải là tôi đâu. Anh chị em hãy cám tạ Chúa, chứ đừng cám tạ tôi. Đức tin của anh chị em đã chữa lành anh chị em. Anh chị em tin tưởng vào Chúa bao nhiêu thì sẽ được Chúa cho lại bằng nhường ấy.
Dù hiện tượng của cha Long có gây nhiều tranh cãi trái chiều nhau, nhưng chúng ta không thể phủ nhận được những điều lợi ích, những điều tích cực đến cho người giáo dân trong niềm tin về một lòng thương xót Chúa. Điều đó cũng đủ làm chứng cứ, để cha tiếp tục công việc truyền cảm hứng lòng thương xót Chúa đến cho muôn người rồi.
Có một điều mà tôi phải thành thật thú nhận: qua chuyến đi hành hương này, đã cho tôi một cái nhìn tích cực vào lòng Chúa thương xót hơn, mà bấy lâu nay tôi vẫn ơ hờ, nguội lạnh và cứ nghĩ hội đoàn này chỉ đề dành cho mấy bà đạo đức đọc kinh rềnh rành mà thôi. Phải nghe qua những bài giảng của cha Long về lòng thương xót Chúa, tôi mới cảm nghiệm được tầm mức quan trọng của lòng thương xót Chúa trong cuộc sống đạo của người Ki Tô hữu là rất cần thiết.
Trên đây cũng chỉ là những cảm nhận của một người cưỡi ngựa xem hoa mà thôi, nên sai sót, cảm tính thiên lệch…là khó tránh khỏi.
Nguyễn Vĩnh Căn