Nhớ bếp xưa

Trong xã hội phát triển không ngừng như vũ bão ngày nay, còn mấy ai nhớ đến một miền quê nghèo đã nuôi ta khôn lớn. Cái làng quê ấy nó có thể còn nhiều thiếu thốn về vật chất, nhưng nó giàu tình người “tối lửa tắt đèn” luôn có nhau. Một mái tranh xiêu nhưng quanh năm đầy ắp tiếng cười, một hàng dậu thưa nhưng bình yên khuya sớm, một cánh cổng giong nhưng rộng mở tình đời.

Mái bếp nghèo của quê nhà, nơi có ngoại tôi mỗi buổi chiều cặm cụi nhóm bếp. Ngày thơ dại tôi vẫn thường ngồi giụi đầu vào bên bà, nhìn ngọn lửa từ than rơm cháy đượm ấm nồng, nghe nồi cơm bằng đất reo sôi lúc búc trong cháy bếp mà bụng thấy cồn cào. Cuộc sống hiện đại cộng thêm sự bộn bề công việc nên người ta nấu cơm bằng nồi điện, mất dần cái hương vị ngày xưa của nồi cơm bếp củi nơi mái tranh nghèo quê cũ. Mái bếp nghèo quê nhà trong những chiều đông, cả khuôn mặt đỏ hồng vì lửa rơm, có cả những giọt nước mắt cay vì khói bếp của bà, của mẹ, của dì mà đã bao năm trôi qua tôi vẫn nhớ.

Nhớ khi xưa còn bé, tôi vẫn thường chui vào ụ rơm vàng mùa gặt mới trong bếp, như chú cún con rồi ngồi bện rơm thành những cuộn vô hình thù. Khói rơm vàng làm cay mắt mẹ trong những chiều đốt nắng. Nhìn dáng Ngoại lưng còng nhóm lửa, những chiếc đũa bếp gắp củ khoai cuối mùa nhỏ quắt queo giữa đống than cời, tự nhiên thấy nhớ tha thiết hương vị quê nhà sắn khoai nghèo khó. Lâu rồi tôi không được nếm thử miếng khoai lang nướng vùi trong đống tro rơm, nhưng tôi chưa bao giờ quên mất vị béo bùi hương đồng nội.

Không gì đẹp bằng những buổi chiều mùa hè khi mặt trời chưa tắt, bóng khói lam chiều, tỏa ra từ những mái tranh nghèo. Giữa bầu không gian tịch mịch, khói bếp như là hình ảnh sinh động duy nhất giữa những tạo vật mờ ảo xung quanh. Ngọn khói mỏng có lúc loe lét như một ánh lửa nhỏ, bò dọc theo lưng mái tranh đẫm sương chiều, rồi gặp gió bung ra lãng đãng thành một vùng lớn lam nhẹ lơ lửng trên trời cao. Ký ức tuổi thơ tôi khó có thể quên hình ảnh đẹp như một bức họa ấy.

Mỗi lần chợt bắt gặp mái bếp đang tỏa khói trên đồng quê, vẫn không khỏi bâng khuâng trong nỗi nhớ. Hình như cứ lúc nào gặp lại hình ảnh thân thương ấy, tôi lại thấy bóng dáng quê nhà, nghèo khó nhưng ấm nồng, chan chứa yêu thương. Lại ước ao được một lần chui vào chái bếp, nghe một chút nóng ấm của lửa rơm, một chút thơm bùi của củ khoai nướng vội, một chút lấm lem mặt lọ như những ngày thơ bé đã quá xa xưa.

Có lẽ sau này chúng ta sẽ khó tìm đâu được bóng dáng của một chiếc cổng giong, một hàng giậu thưa hay một mái tranh quê, chái bếp nghèo nhuốm màu mưa nắng. Và cái mùi khói đốt đồng, mùi khen khét của những củ lang nướng tan dần trong miền ký ức.

“Không ai chọn được nơi sinh
Dù nghèo khó, vẫn trọn tình với quê”

Diệu Hiền

(Trích theo bài QUÊ NGHÈO của Diệu Hiền đăng trên http://vienchuyentu.com/que-ngheo/)