Đi tìm giải pháp… Chấn chỉnh đạo đức giới trẻ

Đi tìm giải pháp…

Chấn chỉnh đạo đức giới trẻ

          Hiện trạng suy thoái đạo đức của giới trẻ những năm gần đây trong giáo xứ, quả là đáng báo động. Ngoài xã hội, học sinh bỏ học, game mạng,…Giới trẻ trộm cắp, ăn nhậu, cờ bạc, ma túy, ăn cơm trước kẻng…Sinh hoạt trong GX: bỏ học giáo lý, đi lễ đứng ngoài nhà thờ, quay lưng lại ngồi chuyện trò hút thuốc, và nghiêm trọng nhất là bỏ thánh lễ một cách thản nhiên mà không hề áy náy lương tâm.  

          Hiện trạng này cũng đã được chính Ban Huấn Giáo (BHG) và các giáo lý viên (GLV) Thanh niên và Thanh tráng niên nhiều lần đưa ra lời cảnh báo với cha Quản xứ, Hội đồng GX cũng như với các đoàn thể và phụ huynh giới trẻ…Nhưng rồi hầu như chỉ là là gió thoảng mây trôi, mỗi đoàn thể, mỗi ban ngành đều chỉ lo tập trung vào chuyên môn của ban ngành mình, và thế là chuyện “cha chung không ai khóc”, tâm lý con người mà!

          Sau hơn 3 năm về GX, cha Quản xứ Gioan Bùi Quang Đạo đã tìm hiểu, lắng nghe và trải nghiệm đời sống mục vụ, để biết được tâm tính và đời sống đạo giáo dân, mà thời gian qua, cha đã nhẫn nhịn để “làm dâu trăm họ”.  Và dường như sự nhẫn nại nào rồi cũng có mức hạn, khi mà cảnh thánh lễ trống vắng hoặc lác đác giáo dân ở những ghế quỳ chính diện cung thánh, và tình trạng tham dự lễ ở ngoài nhà thờ ngày càng đông, khiến cho cha xứ phải bức xúc để lớn tiếng nhắc nhở và gây áp lực giáo dân, phải quỳ cho hết chỗ trống trong nhà thờ. Khẩu hiệu của cha là “Không để chỗ trống trước mặt mình” ở bất kỳ dãy ghế nào. Hai tuần nay, có tiếng cha nhắc nhở và răn đe, “nếu giáo dân không vào kín chỗ trong nhà thờ, cha sẽ không dâng lễ”. Và thế là, tình hình đã có phần tiến triển hơn, khi cha nhập cuộc.

          Điều bức xúc này, cũng đã được BHG trình bày trước đại hội thường niên GX vừa qua, và cả đại hội cũng đã dành thời lượng lớn để mổ xẻ vấn đề, hầu tìm ra được giải pháp nhằm cứu vãn hiện trạng đạo đức xuống cấp trầm trọng của giới trẻ. Đại hội ghi nhận, và hứa sẽ quan tâm đến điều này trong thời gian gần…

          Và một cuộc hội thảo mở rộng đến các đại diện đầu ngành trong xứ, triệu tập vào 19 giờ 30 đêm 18.01.2015 là điều tất yếu phải đến.

          So với buổi họp thường niên của HĐGX cuối năm vừa qua, thì tinh thần của người đi tham dự buổi họp này có vẻ tích cực và náo nức hơn. MC phó Phụng vụ, ông Đậu Quang Mỹ giới thiệu thành phần tham dự gồm: Cha quản xứ, quý Sơ, BCH các ban ngành, đoàn thể, BHG, GLV…khoảng trên 100 thành viên.

          Mở đầu là lời chào mừng của ông Chủ tịch HĐGX gửi đến cử tọa, đồng thời nói lên mục đích chính của buổi họp là vấn đề nổi cộm của giới trẻ; đó là sự xuống cấp đạo đức nghiêm trọng. Xin mọi người đóng góp ý kiến, để tìm ra phương án giúp giới trẻ ý thức và củng cố lại việc sống đạo tốt đẹp hơn.

          Trước khi vào chuyên đề hội thảo, tưởng không thể thiếu lời huấn giáo của cha quản xứ Gioan:

          Đây là năm Tân phúc âm hóa GX, thiết tưởng không thể tách rời giới trẻ với lời Chúa được. Qua bài đọc, cho thấy lời Chúa luôn đánh động chúng ta, như một lời mời gọi đến với Chúa. Từ ơn gọi đó, chúng ta động viên giới trẻ vượt qua được những thử thách của cuộc sống, với một xã hội xô bồ, đầy gian trá, lương tâm méo mó…sẵn sàng đánh đổi lương tâm để trục lợi cho cá nhân mình. Bên dòng chảy đó, giới trẻ cũng gặp không ít khó khăn, khi không được trang bị tinh thần đạo đức, để bị hụt hửng và không quân bình được nhịp sống. Trong đó, chính phụ huynh chúng ta cũng chưa làm gương sáng cho giới trẻ noi theo. Chúng ta hãy mở lòng để nghe lời Chúa đánh động nơi mỗi người, hầu tìm ra được giải pháp tốt đẹp giúp giới trẻ cùng đồng hành thăng tiến trong đời sống đạo đức.

Sau đó, Trưởng BHG, ông Cao Đình Minh được mời lên để triển khai nội dung chuyên đề: chấn chỉnh đạo đức giới trẻ. Ông bắt đầu bằng câu chuyện:

Tại Indonesia, có một phiên tòa xử một bà lão, chỉ vì hoàn cảnh nghèo, cháu đau mà đã ăn trộm một số tiền 1 triệu Rupia. Vị thẩm phán đã xử án một cách công minh và rất có trách nhiệm: nếu bà lão không đền đủ số tiền, bà phải ngồi tù 2 năm, nhưng tôi mong rằng, chúng ta cũng phải có trách nhiệm khi để bà lão phải đi ăn cắp tiền, và tôi sẵn sàng đóng góp 50 ngàn rupia, và bỗng tất cả khán tòa cũng đều đồng loạt bỏ ra 50 ngàn rupia, đủ đền bù số tiền cho bà ấy, để bà được tha bổng.

Mỗi người chúng ta hãy đặt vào vị trí của vị thẩm phán để có tinh thần trách nhiệm với giới trẻ, chúng ta không nên lên án, bởi giới trẻ là nạn nhân chịu tác động của sự chao đảo của cuộc sống, giới trẻ đáng thương hơn là đáng trách, trong đó, chính chúng ta cũng thiếu sự động viên và dìu dắt để cùng đưa giới trẻ đến chân thiện mỹ.

Tiếp đến, đại diện các đoàn báo cáo:

PHẦN I  PHẢN ÁNH VỀ HIỆN TRẠNG CỦA CÁC ĐOÀN

1. Đoàn Thanh tráng niên – BHG, ông Trần Ngọc Hợi khái quát:

Đoàn TTN gồm 123 thành viên, chia làm 6 nhóm do 6 anh chị đặc trách. Những vấn đề nổi cộm còn tồn tại trong đoàn TTN:

– Đi tham dự thánh lễ không đúng giờ. Tinh thần xem lễ hờ hững, thiếu tập trung và thiếu sốt sắng. Đáng buồn là một số em bỏ lễ. Tham khảo một số em bỏ lễ cho biết: Điểm rơi thời gian bỏ lễ đi chơi là khung giờ an toàn nhất, vì cha mẹ cứ nghĩ là con mình đi lễ.

Vậy bỏ lễ các em làm gì? Xin thưa: lớp cao tuổi thì ăn nhậu. Lớp vừa thì hát karaoke. Lớp nhỏ tuổi thì game mạng.

– Hệ lụy sau buổi đọc kinh nhóm là, phát sinh ăn nhậu lai rai. Đây được xem là thói quen lâu nay, với lời biện bạch: phải có chút gì lai rai sau buổi đọc kinh để xúc tác mọi người siêng đi đọc kinh. (Cứu cánh biện minh cho phương tiện, liệu có nên chăng?). Và đáng buồn hơn là, sau khi các anh chị GLV về rồi, một số em quần tụ chơi cờ bạc!

– Được hỏi: tiền ở đâu ra mà các em chơi bài bạc? Xin thưa: mùa thâu hoạch cà phê được xem là tết của giới trẻ, vì lợi nhuận của sự ăn bớt cà phê của cha mẹ, để mỗi em đều có quỹ đen riêng.

– Một số em bỏ học mùa giáo lý TTN, không có lý do chính đáng.

– Biện pháp của BHG đưa ra: ai không tham gia học giáo lý trong các mùa học, sẽ phải học bù 6 tháng giáo lý hôn nhân. Điều này, dường như chẳng có tác động đến các em, khi các em bảo: các anh chị khỏi lo, vì cha xứ dễ lắm! Đâu rồi cũng vào đó!

Mong quý vị góp ý động viên các em đi tham dự thánh lễ đúng giờ và vào nhà thờ.

2. Đoàn Thanh niên, BHG, ông Trần Anh Kim nêu lên một số vấn đề :

Đoàn gồm hơn 200 thành viên TN. Chia làm 8 nhóm, do 16 anh chị em GLV phụ trách.

– Qua mùa thi GL, các em bỏ thi 2%. Không tham dự các lớp học giáo lý 5%. Lấy lý do đi làm xa. Tham dự thánh lễ trễ nải, không đúng giờ. Một số không vào nhà thờ, để một số bàn ghế trống ở hai dòng chính.

– Thanh niên chưa nhận thức ý nghĩa và giá trị của thánh lễ. Sống thiếu ý thức cộng đoàn và thiếu tính nhân bản.

– GLV chưa được đào tạo chuyên sâu, nên chưa đáp ứng được nhu cầu tâm lý dạy và động viên các em cho có hiệu quả. BHG cũng còn nhiều yếu kém trong việc quản lý các em.

Mong quý vị đóng góp ý kiến để các em sống đạo thăng tiến tốt đẹp hơn.

3. Đoàn Thiếu nhi, anh Trần Đình Tùng khái quát:

Đoàn TN trên 400 em, chia làm 9 cấp và có hơn 100 anh chị GLV.

– Các em thiếu ý thức trong thánh lễ. Coi thường việc học giáo lý.

– Xã hội tác động xấu đến các em. Một số em trộm cắp tiền để chơi game mạng.

– Họp phụ huynh trong 2 tháng cho biết, có 20 em bỏ lễ Chủ nhật, nhưng phụ huynh không có ý kiến phản hồi.

– Đã phát hiện có một nhóm các em sử dụng thuốc bu, một chất ma túy dạng thô,  kích thích người hút gây cười…

– Gia đình, cha mẹ còn bao che và bao biện, khi con cái bỏ học GL.

– Đội ngũ GLV còn non trẻ, năng lực chỉ hạn chế, nên không thể kiểm soát các em trong mọi sinh hoạt.

Mong quý cha và quý vị góp ý để xây dựng đoàn TN ngày một trưởng thành và tốt đẹp hơn.

PHẦN II THẢO LUẬN GÓP Ý VỀ ĐẠO ĐỨC GIỚI TRẺ:

Sau những trình bày của các đoàn, BHG đưa ra nhận định

Giới trẻ nhìn chung là có xuống cấp đạo đức, nhưng đó chỉ là một thành phần thiểu số mà thôi, chúng ta không đánh đồng tất cả để bi quan tiêu cực. Tôi xin đưa ra một số giải pháp đề nghị:

– Vai trò chủ chăn luôn có sự chỉ đạo kịp thời, tạo điều kiện cho giới trẻ tham dự thánh lễ nghiêm túc.

– GLV luôn đồng hành, nhắc nhở và động viên các em ý thức việc tham dự thánh lễ.

– Các bậc phụ huynh phải cùng đồng hành với BHG và GLV kiểm soát con cái chặt chẽ hơn. Chúng ta là những người đầu tàu phải đi tham dự thánh lễ đúng giờ để làm gương cho con cái.

– Các phụ huynh sẽ cùng với các GLV mời các em vào nhà thờ để được hiệu quả hơn, nếu không có sự tiếp tay của phụ huynh, bản thân BHG rất khó kiểm soát được các em.

– Đề nghị sử dụng camera ghi hình để dễ nhận diện các em, để cho các em phải xấu hổ mà không đi trễ lễ.

Rất mong quý vị đóng góp ý kiến.

Cha Quản xứ nhận định:

– Việc giới trẻ biến tướng trong việc đọc kinh để tạo cơ hội ăn nhậu, cờ bạc, chúng ta chấp nhận như giải pháp: chọn cái đỡ xấu hơn là bỏ đọc kinh đi nhậu phố, là phải xét lại. Bởi chấp nhận như thế là dung dưỡng việc ăn nhậu cờ bạc qua cái cớ đọc kinh nhóm là không nên.

– Lợi dụng việc đi học giáo lý và tham dự thánh lễ để đi chơi, điều này cha mẹ cần phải có sự quan tâm sâu sát hơn.

– Nên nhìn giới trẻ bằng một cái nhìn bình quân hơn. Chúng ta không thể tổng quát hóa các mảng tối đó cho giới trẻ. Thực ra, tiêu cực đó chỉ là một thành phần nhỏ mà thôi, chúng ta không nên bi quan.

– Không thể cải tạo giới trẻ, nếu thiếu ơn Chúa, chính nhờ ơn Chúa mới thay đổi được cuộc sống, để nên thánh. Sống hiệp thông với nhau qua Đức Kitô.

– Chỉnh đốn lại tác phong của giới trẻ nhắm đến hai điểm:

1. Đi lễ đúng giờ, không trễ nải, cha ra thì con mới vào.

2. Tham dự thánh lễ phải vào nhà thờ và không để ghế trống trước mặt.

– Đề nghị đặt camera để ghi hình các “chuyên gia đi lễ trễ”, và sẽ chiếu lên cho mọi người xem. Rất mong mọi người góp ý một cách cụ thể hơn.

– Có ý kiến cho rằng, muốn làm điều đó, cần phải nhắc nhở nhiều lần sau đó mới áp dụng biện pháp.

– Điều này, khi ra về có người cho rằng, làm như thể phản cảm và xúc phạm đến nhân phẩm người đó là không nên, chẳng khác chuyện ở xã hội, dùng camera để phát hiện kẻ tội phạm trộm cắp, trái với đức ái mời gọi mọi người đến với Chúa.

– Một góp ý: Chúng ta đưa ra các biện pháp kỷ luật này nọ…cũng chỉ là giải pháp đối phó tình thế ngắn hạn mà thôi. Cần phải có chiến lược lâu dài đánh thức não trạng, để mọi người ý thức sâu sắc về việc đi dâng thánh lễ là thánh thiêng. Thay đổi một thói quen không phải là dễ, để một sáng một chiều là có được. Muốn thay đổi một thói quen đạo đức, cần phải có một nền tảng đạo đức cơ bản, thì việc đọc kinh tối trong gia đình là cần thiết nhất. Việc đọc kinh sáng tối là một hành trình đạo đức xuyên suốt đời người. Khi các em ý thức được việc đạo đức đọc kinh mỗi ngày, thì sẽ dẫn đến có ý thức về thánh lễ.

Thiết tưởng, chúng ta nên phát động phong trào đọc kinh tối cho cả GX một cách rộng rãi, và in ấn mẫu đọc kinh tối ngắn gọn, để dễ thực hiện.

– Một ý kiến khác: Chiến lược lâu dài, GX nên cử các GLV tham gia các khóa học dành cho GLV ở trung tâm mục vụ. Nên cử một vị trong HĐGX đặc trách về BHG.

– Một ý kiến: Tráng niên đi tham dự lễ, đứng ngoài nên rất khó để mời vào nhà thờ. Mà như thế cha mẹ mà không làm gương sáng cho con em, bảo sao có thể mời các em vào nhà thờ được.

Cha xứ góp ý: Cách thế mời vào nhà thờ, quả là rất khó khăn, cần phải tinh tế nhẹ nhàng, phải có sự đồng hành của các ban ngành tiếp tay mới có được hiệu quả. Lễ chiều thứ 7 không còn là thánh lễ dành riêng cho TN và TTN nữa, nhưng là chung cho mọi giáo dân. Đoàn TN và TTN đặc trách về phụng vụ thánh lễ nữa mà thôi.

– Có ý kiến đề xuất: Nên nhờ hai đoàn Tráng Niên và Đoàn Phụ nữ là bậc cha mẹ tham gia và việc mời con em vào nhà thờ sẽ hiệu quả hơn. Và để tạo tâm lý nhẹ nhàng, tránh sự đôi co, phản ứng khi mời người đứng ngoài vào nhà thờ, nên để cánh phụ nữ qua mời bên cánh nam, và ngược lại cánh nam qua mời bên phụ nữ, thì hiệu ứng hơn.

– Cha xứ cho rằng, đây là một ý kiến khá tâm lý, vì phụ nữ sẽ mềm mỏng, tế nhị hơn, để các ông nể mặt mà vào nhà thờ. Ngoài ra, cha ủng hộ ý kiến phát động phong trào đọc kinh tối cho cả GX. Mọi gia đình sẽ chọn những thời điểm thích hợp, tránh những giờ cao điểm bóng đá, phim Hàn quốc…thì sẽ thuận tiện cho việc quần tụ đọc kinh tối. Thời lượng đọc kinh không nên kéo dài, chỉ chừng 8 đến 10 phút thôi. Chúng ta cũng sẽ giới thiệu các mẫu đọc kinh sau này cho các gia đình.

BGH ĐÚC KẾT LẠI CÁC ĐỀ XUẤT:

– Các ban ngành, BHG và các GLV cùng đồng hành và cộng tác với cha quản xứ để đẩy mạnh phong trào tham dự thánh lễ nghiêm túc đúng giờ và vào nhà thờ.

– BHG có trách nhiệm điều hành và chung tay với các anh chị GLV, chia phiên nhau, có mặt trước giờ thánh lễ để mời gọi các em vào nhà thờ.

– Thánh lễ chiều thứ 7 xin nhờ các bậc phụ huynh cùng có mặt, để mời gọi con em mình đi lễ đúng giờ và vào nhà thờ. Mỗi thánh lễ cần 10 phụ huynh cộng tác.

– Cha mẹ, các anh chị GLV phải làm gương sáng đi tham dự thánh lễ đúng giờ và vào nhà thờ, duy trì đọc kinh tối đều đặn trong mỗi gia đình.

Tất cả cử tọa đều nhất trí với các đề xuất của BHG trong tinh thần phấn khởi.

Buổi hội thảo diễn ra bầu khí tranh luận không quá sôi nổi, nhưng mọi ý kiến đều đi vào trọng tâm của vấn đề là, làm sao “chấn chỉnh đạo đức cho giới trẻ ngày càng thăng tiến”. Và có vẻ như trên khuôn mặt của mọi người đều tỏ ra vui mừng và mãn nguyện với các phương án đề ra. Nhưng để đi đến hiện thực là muôn vàn khó khăn, cần phải có sự nổ lực đồng bộ của mọi người giáo dân và nhất là, cậy nhờ Chúa Thánh Thần tác động lên việc làm cho “danh cha được cả sáng, nước cha trị đến”, thì mọi sự sẽ gặt hái được thành quả tốt đẹp.

Buổi hội thảo kết thúc vào lúc 22 giờ cùng ngày.

Ghi nhận Châu Sơn choa